Frontiers in Physiology. Կանայք գերազանցում են տղամարդկանց ամենաէքստրեմալ վարժություններում
Տղամարդկանց մոտ ուժը, եռանդը, արագությունը և դիմացկունությունը սովորաբար 10-30%-ով ավելի բարձր են, քան կանանց մոտ։ Այնուամենայնիվ, վերջին հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ գործունեության հեռավորության և/կամ տևողության մեծացմանը զուգընթաց կատարողականի առումով սեռերի միջև եղած տարբերությունը փոքրանում է։
Այս հարցին անդրադարձ է կատարվում «Frontiers in Physiology» ամսագրում հրապարակված ուսումնասիրության մեջ։
Օգտագործելով կրկնակի ջրային պիտակավորման մեթոդ, գիտնականները հայտնել են, որ կանանց մոտ բեռի տեղափոխման ընդհանուր էներգիայի ծախսը ավելի ցածր է տղամարդկանց համեմատ՝ Alaska Mountain Wilderness Ski Classic-ի ժամանակ, որը 200 կմ երկարությամբ արկտիկական ձմեռային արշավախումբ էր՝ առանց աջակցության։
Այս արդյունքները վկայում են կանանց մոտ նյութափոխանակության ավելի բարձր արդյունավետության մասին նման ծայրահեղ պայմաններում։
Սեռից կախված մարզական ցուցանիշների ֆիզիոլոգիական տարբերությունները մեծապես որոշվում են սեռական քրոմոսոմների և հորմոնների տարբերություններով։
Սեռական հասունացման ընթացքում տղամարդկանց մոտ տեստոստերոնի մակարդակը մեծանում է մոտ 30 անգամ և սերտորեն կապված է մկանային զանգվածի և ուժի աճի հետ։ Ի հակադրություն, կանանց մոտ տեստոստերոնի մակարդակը մնում է համեմատաբար ցածր ողջ կյանքի ընթացքում։ Կանանց մոտ դաշտանային ցիկլը բնութագրվում է էստրոգենի և պրոգեստերոնի մակարդակի տատանումներով, սակայն տղամարդկանց մոտ այդ հորմոնները մնում են համեմատաբար անփոփոխ։ Սահմանվել է, որ ֆոլիկուլյար փուլում էստրոգենի մակարդակի բարձրացումը նպաստում է ճարպերի օքսիդացման ավելացմանը։ Սակայն, վերջերս կատարված մետա-վերլուծությունը ցույց է տվել, որ էստրոգենի մակարդակի տատանումները նվազագույն ազդեցություն ունեն նյութափոխանակության վրա։